Jetty Paerl. zangeres van Oranje, Jetje van Oranje.Thabita Jan van Breda

Jetty Paerl

               JETTY PAERL.

 

In mijn senioren flat zat ik achter mijn laptop en naast ons gebouw was een enorm lawaai te horen. De verbouwing van " Amsta” het vroegere verzorgingshuis "Tabitha” vond in volle hevigheid plaats. Terugdenkend aan al die bijzondere mensen die met hun ziektes en kwalen hun laatste dagen daar moesten slijten vervuld mij met weemoed. Maar Amsta was verkocht en voor al die mensen moest een plaats in een ander tehuis gezocht worden, wat veel onrust en vrees te weeg heeft gebracht . Verschillende konden het niet aan en zijn helaas overleden. Dat verzorgingshuis heeft 25 jaar bestaan . Als buurman heb ik gedurende 13 jaar regelmatig gebruik kunnen maken van de verschillende diensten die ook voor buurtbewoners toegankelijk waren.

Kortom een ontmoetingsplaats voor de ouderen in Oud-Zuid.

Het Amsta gebouw was goed toegankelijk voor ons ouderen met in de hal een brievenbus, dan de receptie, een internetcafé en in de lounge stonden gezellige tafeltjes met makkelijke stoeltjes. Hier werd door velen met plezier een kopje koffie gedronken, een broodje of andere versnapering gegeten en een praatje gemaakt. Ook was er een levensmiddelen winkeltje, een kapper, een pedicure, een fitnessruimte, en een fysiotherapeut. In de grote gemeenschappelijke zaal was er regelmatig een toneelstuk of anderszins vermaak dat bewoners en buurtgenoten bij konden wonen.

Elke senior inwoner van Oud-zuid kon gebruik maken van de maaltijden die geserveerd werden in de eetzaal.

De maaltijden waren een gezellig moment van de dag en ook hier ontmoeten bewoners van het huis en buurtgenoten elkaar en werden vriendschappen gesloten en levensverhalen uitgewisseld.

 
 
 

(zie verhalen  Senioren aan de Amstel). 

Het personeel was vriendelijk en behulpzaam en de diverse hulpverleners onmisbaar op deze locatie.

Aan tafel voerde ik vaak een gesprek met de heer Bos, hij kwam uit de reclamewereld en had overal een antwoord op. Door een beroerte was hij slecht ter been en schuifelde achter een rollator. Zijn kinderen noemde hem ‘de wandelende Encyclopedie’.

Er woonde en verbleven veel artiesten en bekende mensen  gedurende jaren in Amsta.

Het was Juni 2013, met twee tafeldames had ik een gereserveerd plekje aan een tafel met uitzicht op de Amstel. Via Lia Berlage had ik Betty Huizinga en Nel Zierikzee leren kennen. Betty had een probleem met haar keel en was afhankelijk van een zuurstoftank op haar rollator. Wat mij opviel was dat deze vrouw alles wist van sport en ook  van de mensen die in het verzorgings huis verbleven.’ Kijk daar zit Jans, die is vandaag 100 geworden en naast haar zit Liesbeth van 96 jaar, een leuk vrouwtje die nog elke dag twee jointjes rookt.’ ’Hoe weet je dat allemaal?’ ‘Puur interesse in de medemens en tijdens een kaartavondje of met een kletsgroepje hoor je nog wel eens wat. De pillenzuster kwam langs en Carla kwam vragen wat we eten wilde. Vanaf onze plaats hadden we ruim zicht op de liften. Een liftdeur rolde open.  Het duurde even.........                                             

Er kwam een rolstoel met daarin een uiterst goed geklede dame de zaal binnen. De rolstoel werd voort bewogen door een mooie lange dame die haar naar een tafel reed. Betty zei zacht: ‘Dat is een heel beroemde vrouw, ze is een tijdelijke bewoonster. ‘Ken je haar naam?’  ‘Ja, ze heet Jetty Paerl.’ ‘O, die zangeres van radio Oranje tijdens de oorlog?’ ‘Daar wil ik meer van weten.’ zei ik.

Mijn tafeldames keken elkaar  lachend aan,

‘We zullen ons best voor je doen’. 

 Foto gemaakt door fotograaf Godfried de Groot in de jaren 50.
 

 

 

 

De dames hielden woord en wisten de volgende avond al te vertellen dat het inderdaad ‘Jetje van Oranje’ was, zoals haar schuilnaam in de oorlog was. Haar dochter Anne-Rose Bantzinger komt zo veel mogelijk op bezoek en weet veel te vertellen over haar 92 jarige moeder. Toen de Duitsers Nederland binnen vielen en de bezetting begon  verbleef het gezin Paerl op dat moment in België. Er werd besloten niet naar Nederland terug te keren. Ze namen een boot naar Engeland. Daar begon vader Paerl zich te bekwamen in het schrijven van liedjes met een voornamelijk Nederlandse tekst. Vanuit bezet gebied staken de zogenaamde Engelandvaarders over naar Engeland, daar hielden  ze de Paerls op de hoogte van wat er zich  in Nederland afspeelde. Dat kwam goed te pas, want Jetje was ondertussen in Londen zangeres geworden van Radio Oranje.

 

 

Op die zender waren tijdens de tweede wereldoorlog toespraken van Koningin Wilhelmina te horen en ook van de regering in ballingschap. Er kwamen berichten  over de Nazi Messerschnits die door de RAF – Spitfires in grote getale neer geschoten werden. Tussen door kon je luisteren naar Radio Cabaret "De Watergeus” waarin Jetje bekende liedjes zong met nieuwe teksten waarin de Duitse bezetters voor paal werden gezet. Met liedjes, zoals ‘Koninginnedag’ en ‘We zien elkaar weer’ bracht ze troost bij Nederlanders die naar deze clandestiene zender luisterden. Zo ook kwam het bericht dat Sr. Winston Churchill in het Lagerhuis en president Roosevelt van Amerika in het Wittehuis met elkaar onderhandelden. De naam van generaal Montgomery werd ook genoemd in verband met de Duitse Nazieleider Hermann Göring, die niet naar Engeland durfde te komen  vanwege de Spifires die zijn tanks en bommenwerpers massaal aan flarden schoten. In Engeland haalde Jetty haar rijbewijs en kon daardoor de truck besturen waarin ze aan het einde van de oorlog met een radio programma van Herrijzend Nederland de troepen van de  Prinses Irenebrigade volgde en met haar liedjes vermaak bracht.

Op 6 mei 1945 werd in Wageningen in hotel de Wereld, de Duitse generaal Johannes Blaskowitz  ontboden door de Canadese generaal Charles Foulkes, hij heeft toen de formele capitulatie van alle Duitse troepen getekend en hiermee was de vrede met zijn  ”Jawohl” een feit.

Eind veertiger jaren maakte Jetty Paerl deel uit van de Swinging Nightingales en deed een seizoen mee aan de beroemde revue van Snip en Snap. In 1951 is Jetty getrouwd met Cees Bantzinger. Hij was bekend als schilder, Illustrator en tekenaar. In 1956 maakte ze nog meer naam door als eerste namens Nederland op te treden tijdens het aller eerste Eurovisie songfestival. Zij zong het liedje: ‘De Vogels van Holland’ op tekst van schrijfster Annie M.G. Schmidt met muziek van Cor Lemaire.

Jetty Paerl, is ondanks haar uitzonderlijke carrière toch een bescheiden vrouw gebleven en stond bekend als een mooi en lief mens.

Op 22 augustus 2013 is op 92 jarige leeftijd ZANGERES ‘JETJE VAN RADIO ORANJE’ overleden.

 

             Rust in vrede.

 
 
           
Foto gemaakt door Jan van Breda op 28 januari 2013, dezelfde dag dat Beatrix haar aftreden die avond aankondigde.
Jan van Breda zette toen op Facebook: 'Heb vandaag een andere koningin gefotografeerd'.