Nieuw Elan: Scheepsvaartbuurt
Een nieuwe elan
Door afbraak en het slopen van een groot gedeelte van de bebouwing op de
Haarlemmer-Houttuinen en het verdwijnen
van de Westerdokstraat en het Teerplein, waren een groot aantal mensen en klanten
uit onze buurt verdwenen. Mede daardoor konden een aantal winkeliers het niet
langer volhouden en vertrokken. Er kwam steeds meer leegstand en verpaupering,
er moest echt iets gebeuren om de buurt weer aantrekkelijk te maken. Winkels op
de Haarlemmerdijk en Haarlemmerstraat konden wel wat meer klandizie gebruiken.
Zo, mijmerend met mede winkelier Joop Vos van banketbakkerij Beune, werd ons
plan geboren om de Haarlemmerbuurt weer het aanzien van een scheepvaartbuurt te
geven zoals het vroeger bekend stond. En wat lag meer voor de hand dan de buurt
op te vrolijken met scheepvaartattributen.
De beroepsvaart van weleer maakte
ruimschoots gebruik van het IJ en ook de grachten van de westelijke eilanden.
De Realengracht, Bickersgracht,
Prinseneiland en de werf aan de
Zoutkeetsgracht werden druk bezocht voor hun onderhouds beurt. De bemanning van
die schepen gingen passagieren, boodschappen doen en ook de kroegen werden niet vergeten.
Scheepsbenodigdhedenwinkels waren ook erg in trek.
Wij maakten kennis met Henk- Jansen,
schipper bij de havendienst en eigenaar van een schitterend winkeltje in
scheepsartikelen, zoals patrijspoorten, scheepstoeters, koperen bellen,
reddingsboeien en zijn specialiteit: mooi geknoopt touw voor allerlei
doeleinden op de boot. Zijn adres was Haarlemmerdijk 25 en de naam van zijn
zaak: "De SLAMPAMPER”.
Wij bespraken ons plan en vroegen hem,
hoe wij aan nautische voorwerpen konden komen. ’O, dat is niet zo moeilijk’,
zei hij enthousiast, daar ga ik jullie mee helpen, er is genoeg te koop maar we
moeten het materiaal wel zelf opknappen.
Ik belde met de toenmalige voorzitter
van de winkeliersvereniging de heer Hans Allis en vroeg of we een vergadering
konden beleggen.
Dat is gebeurd en alle winkeliers
van Dijk en
Straat waren ’t eens met de plannen en ook de contributieverhoging werd
goedgekeurd. We legden contact met gemeentelijkscheepvaartinstanties ,
rederijen, handelaren, weekblad Schuttevaer
en ’t Scheepvaartmuseum.
Eerst moesten wij naar het
gemeentebestuur voor het aanvragen van een vergunning om ankers,
scheepsschroeven, bolders, meerpalen en dergelijke te mogen plaatsen.Die
vergunning is er gekomen. Toen moesten wij het echt uitvoeren en waar maken.
Het werk kon beginnen en is grotendeels
op de scheepswerf van Piet Bierenbroodspot tot stand gekomen, daar zijn wij hem
nog steeds dankbaar voor.
De scheepsattributen kwamen overal
vandaan. Soms moesten we het zelf van een niet meer gebruikt schip slopen. De
loop van het kanon dat nu op de Eenhoornsluis staat, deed eerder dienst als
meerpaal (aanlegpaal) op het StenenHoofd. Wij wilden hem dolgraag hebben, maar
hoe krijg je zo’n ding uit het water.
Tenslotte hebben wij hulp gevraagd en
gekregen bij Mammoet/Goedkoop b.v. Zij kwamen met een grote sleepboot die deze
loop van 2500 kg op de wal heeft gehesen.
De timmerman heeft de Afuit (een houten
onderstel) met wielen gemaakt. Henk Jansen had verschillende spullen op de werf
bij Piet afgeleverd en wij gaven hem de eerste opdracht voor het lassen van
grondplaten voor bolders en het maken van een gording, ( een paalmuts op de kop
van een dukdalf.) Zelf hielpen wij in
onze vrije tijd met het vervaardigen van meerpalen. Deze palen van speciaal
hardhout moesten we
met een disseltje (dwarse bijl)
bewerken, daarna maakte Piet er metalen
koppen op die wit geschilderd werden. De palen kregen een plaatsje op de
trottoirband voor de winkels.
Het was altijd druk op de werf. Er
stond een enorme knipschaar en een ponsmachine, mannen waren aan ’t lassen,
zagen, timmeren en ook iemand die aan een boegbeeld zat te schilderen.
Ik had ook een boegbeeld aangeschaft om
buiten de pui van mijn winkel op te sieren in de hoop dat andere winkeliers dat
ook zouden doen. Mijn uithangteken ’t Zonnetje en het boegbeeld zijn door
beeldend kunstenaar Fred Fritschy prachtig gerestaureerd en met bladgoud
bewerkt.
Er kwam steeds meer belangstelling voor
het scheepvaartgebeuren in de straat. We kregen bv een aanbod van kunstenares
Marianne van Hooff, voor het maken van muurschilderingen, ook is zij
verantwoordelijk voor het ontwerp van de stikker ‘Amsterdamse Scheepvaartbuurt,
gezellig passagieren’. Toen kregen wij van de Kon.Holl.Lloyd en de Ned.Lloyd
(Rotterdam) een bronzen vierblads scheepsschroef cadeau, die met gedenkplaat, op de hoek van ’t singel en
de Haarlemmerstraat is geplaatst. Ook de gids voor de Amsterdamse
Scheepvaartbuurt was succesvol.
(met dank aan de tekstschrijvers
----------------------
